5 Haziran 2018 tarih ve 30442 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik”

05.06.2018 tarih ve 30442 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”)” ile mevzuatta ilk defa olmak üzere taşınmaz ticaretine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Yönetmelik’te taşınmaz ticareti, tapu kütüğüne kayıtlı olsun ya da olmasın taşınmaz alım satımı, pazarlanması ve kiralanmasına aracılık ile taşınmaza ilişkin danışmanlık ve yönetim faaliyetleri bütünü olarak tanımlanmıştır.

 

Yönetmelik, 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a dayanılarak hazırlanmış ve ruhsatlandırmaya ilişkin 21’inci maddenin birinci fıkrası hariç olmak üzere yayım tarihi olan 5 Haziran 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 21’inci maddenin birinci fıkrası ise yayım tarihinden 3 ay sonra yani 05 Eylül 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir. Yönetmelik ile taşınmaz ticareti konusunda getirilen başlıca yasal düzenlemeler aşağıdaki gibidir:

 

• Yönetmelik uyarınca bundan sonra taşınmaz ticareti, işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler veya esnaf ve sanatkârlar tarafından yapılabilecektir. Yetki belgesi, her bir işletme için ayrı ayrı düzenlenecek ve devredilemeyecektir.

 

• Yetki belgesi, işletmenin bulunduğu yerdeki ticaret il müdürlüğü tarafından Taşınmaz Bilgi Sistemi üzerinden verilecek, yenilecek, askıya alınacak ve iptal edilecektir.

 

• Taşınmaz Bilgi Sistemi, taşınmaz ticaretinin takip ve kontrolü amacıyla Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından 5 Haziran 2018 tarihinden itibaren 3 ay içinde oluşturulacaktır.

 

• Yetki belgesine sahip işletmelerin güncel listesi Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın internet sayfasında ilan edilecektir.

 

• Yönetmelik, kişisel verinin en çok işlendiği bu sektör açısından açık düzenleme getirerek Taşınmaz Bilgi Sisteminin işletilmesinde 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve ikincil mevzuat kapsamında kişisel verilerin korunmasına yönelik her türlü teknik ve idari tedbirin alınacağını düzenlemiştir.

 

• Yönetmelik kapsamında alınan yetki belgelerinin geçerlilik süresi beş yıl olacak ve yetki belgesi, işletmenin herkes tarafından kolaylıkla görülebilen bir yerine asılacaktır.

 

• Yönetmelik’in “Faaliyete İlişkin Yükümlülükler” başlıklı bölümünde işletmelerde aranan şartlar, taşınmaz ticaretine konu hizmetler, taşınmaz ticaretinde uyulacak ilke ve kurallara detaylı şekilde yer verilmiştir.

 

• Yönetmelik ile getirilen en önemli yeniliklerden biri ise Yönetmelik kapsamındaki hizmetlerin asgari olarak Yönetmelik’te sayılan bilgileri içeren ve yazılı şekilde yapılan sözleşmeler ile verilecek olmasıdır. Buna göre hizmetin türüne göre imzalanacak sözleşme türleri;

 

• Taşınmaz ticaretine yönelik hizmetler için yetkilendirme sözleşmesi,
• Taşınmaz alım satımına aracılık hizmeti sonucu için alım satıma aracılık sözleşmesi,
• Taşınmaz kiralamaya aracılık hizmeti sonucu için kiralamaya aracılık sözleşmesi

 

• Yine Yönetmelik’te işletmelerin, yetkilendirme sözleşmesinde yer alması koşuluyla hizmetin ortak verilmesi hususunda başka bir veya birden fazla işletme ile yetkilendirme sözleşmesinin konusuna yönelik ortak çalışma yürütebilmeleri için hizmet ortaklığı sözleşmesi imzalayabilecekleri düzenlemiştir.

 

• Yönetmelik sonrası, alım satımına veya kiralanmasına aracılık edilen taşınmazın alıcı veya kiracıya gösterilmesi hizmeti, her bir taşınmaz için ayrı ayrı taşınmaz gösterme belgesi düzenlenmek suretiyle verilebilecektir.

 

• Yönetmelik ile getirilen önemli bir yenilik daha ise hizmet bedeline ilişkin düzenlemelerdir. Buna göre; alım satım işlemlerinde hizmet bedeli oranı, alım satıma aracılık sözleşmesinde yer alan satış bedelinin katma değer vergisi hariç yüzde dördünden fazla olamayacaktır. Kiralama işlemleri bakımından ise hizmet bedeli, kiralamaya aracılık sözleşmesinde yer alan kira bedelinin katma değer vergisi hariç bir aylık tutarından fazla olamayacaktır.

• Hizmet bedelinin kimin tarafından ödeneceği de Yönetmelik’te açık bir şekilde düzenlenmiştir. Bu düzenleme uyarınca hizmet bedeli iş sahibi ile alıcı veya kiracı arasında aksi yazılı olarak kararlaştırılmadıkça eşit olarak paylaştırılacaktır.

 

• Yönetmeliğe aykırı hareket edenler hakkında idari para cezası yaptırımı uygulanacaktır.

 

Saygılarımızla,

 

Engin Hukuk Bürosu