Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 22.04.2020 tarihinde yayımlanan 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'nun Geçici 24'üncü Maddesi Kapsamında Yapılacak Nakdi Ücret Desteği Uygulamasına İlişkin Usul Ve Esaslar

 

1.    Nakdi Ücret Desteği Tanımı (m.4/1-d):

 

Nakdi Ücret Desteği; 4447 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesi kapsamındaki kişilere İŞKUR tarafından yapılacak günlük 39,24 TL tutarlı ödemedir.

 

2.    Nakdi Ücret Desteği’nden Faydalanabilecek Olanlar (m. 2, m. 6):

 

4447 sayılı Kanun kapsamında olan sigortalılardan;

 

- 17/4/2020 tarihi ve sonrasında işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler,

 

-  15/3/2020 tarihinden sonra 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesi kapsamında (işçinin işsizlik ödeneği almaya hak kazanabileceği fesih türlerinden birine göre) iş sözleşmesi feshedilmiş ve  aynı Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçiler,

 

-  4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin dördüncü fıkrasının birinci cümlesi doğrultusunda daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar işsizlik ödeneği tekrar başlatılanlar, 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, ödemenin bittiği tarihten itibaren  

 

nakdi ücret desteğinden yararlanabilecektir.

 

3.    Nakdi Ücret Desteğinden Faydalanabilmek İçin Başvuru Esasları  (m. 5)

 

3.1. İşveren tarafından ücretsiz izne çıkarılan işçiler yönünden:

 

-İşveren ücretsiz izne ayrılan işçilere ilişkin aylık bildirimleri “https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi”  internet adresinden ücretsiz iznin verildiği ayı takip eden ayın 3’üne kadar yapacak ve aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde eksik gün nedenini, “28-Pandemi Ücretsiz İzin” olarak seçecek (Ev hizmetlerinde ay içerisinde 10 günden fazla sigortalı çalıştıranlar ise bu durum değişikliğini, ücretsiz iznin verildiği ayın sonuna kadar aynı eksik gün koduyla Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine/Sosyal Güvenlik Merkezlerine bildirilecek),

 

- İşveren, ücretsiz izne ilişkin başvuru ve güncelleme işlemlerini, ücretsiz iznin uygulandığı ayı takip eden ayın sonuna kadar SGK’ya bildirilebilecek (bu şekilde uygulamanın yürürlükte olduğu sürenin tamamlanmasından sonra izleyen ay sonuna kadar yapılan ve hak doğurucu nitelikteki başvurular en fazla bir önceki ay için yapılacak),

 

-Kısa çalışma ödeneğine hak kazanamayanlar için Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde bildirilmiş olan “18-Kısa Çalışma Ödeneği” gerekçesi işverence ücretsiz iznin uygulandığı ayı takip eden ayın sonuna kadar  “28-Pandemi Ücretsiz İzin” olarak güncellenebilecek ve işverenler tarafından yukarıda açıklanan belirtilen esaslar çerçevesinde ücretsiz izin başvurusunda bulunulabilecek

 

-17/4/2020 tarihinden sonra ücretsiz izne ayrılmasına rağmen, Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde “28-Pandemi Ücretsiz İzin” eksik gün nedeni yerine yanlışlıkla başka bir koddan bildirim yapan işveren, eksik gün kodunun değiştirilmesi için SGK’nın ilgili il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine başvuracak,

 

- İşveren, Nakdi Ücret Desteğinin uygulama süresi kapsamında, ilgili ayda işçinin ücretsiz izne ayrıldığı gün sayısını, işçinin TC Kimlik Numarasını, işçinin IBAN numarasını ve cep telefonu bilgilerini SGK başvuru ekranı üzerinden bildirecektir.

 

3.2. 15/3/2020 tarihinden sonra 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesi kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden faydalanamayan işçiler yönünden:

 

-   İş sözleşmesinin feshinden sonra işsizlik ödeneğine başvurmuş olan işsizlerin nakdi ücret desteği ödemeleri için ayrıca başvuru yapmalarına gerek bulunmamaktadır. 

 

-   İşsizlik ödeneği başvurusu yapmamış olan işsizlerin ise “https://esube.iskur.gov.tr/” internet adresinden veya e-Devletten işsizlik ödeneği başvurusunda bulunmaları gerekmektedir.  

 

 4. Ödeme Süresi ve Ödeme Tutarı (m. 7):

 

      4.1.  Ödeme süresi: 

 

-Ücretsiz izne ayrılanlar için, 17/4/2020-17/7/2020 tarihleri arasında ücretsiz izinli olunan süreyi kapsar.

 

- 15/3/2020 tarihinden sonra 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesi kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve yine aynı Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçiler için nakdi ücret desteğinin süresi, 17/4/2020- 17/7/2020 tarihleri arasında işsiz olarak geçen süreleri kapsar.

 

- Nakdi ücret desteğinden yararlanılan dönemde, aynı veya başka bir işyerinde işe başlanması ve/veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınmaya başlanması halinde nakdi ücret desteği kesilir.

 

- Cumhurbaşkanı tarafından 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin uzatılması halinde, nakdi ücret desteği de aynı süre için uzatılacaktır.

 

4.2.    Ödeme tutarı:

 

Nakdi ücret desteğini hak eden her bir kişi için yapılacak ödeme, 39,24 Türk Lirası olarak belirlenen bir günlük tutardan damga vergisi düşüldükten sonra hesaplanan tutar ile ödemeye hak kazanılan gün sayısı çarpımı sonucu elde edilen tutardır.

 

Hesaplanan ödeme tutarından damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılamaz.

 

Birden fazla işyerinde çalışırken, bu işyerlerinden 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi kapsamında ücretsiz izne ayrılanlar adına işverenler tarafından bildirilen prim ödeme gün sayıları toplanır. Bu kişiler adına 30 günden eksik kalan gün sayısı kadar nakdi ücret desteği ödenir. İlgili ayda toplamda 30 gün ve üzeri prim bildirimi yapılması durumunda, bu kişiler nakdi ücret desteğine hak kazanamaz.

 

Nakdi ücret desteği, bir ay içerisinde en çok 30 gün olmak üzere IBAN’a havale veya EFT, Posta Çek Hesabı, PTT şube veya konutta ödeme yoluyla işçinin kendisine ödenir.

 

 5. Genel Sağlık Sigortası Prim Ödemeleri (m. 8):  

 

Nakdi ücret desteğinden yararlananlardan, 5510 sayılı Kanuna göre genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, aynı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi  kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır. Bu madde  kapsamında SGK tarafından tescili yapılan kişilere ait genel  sağlık sigortası primleri, İŞKUR tarafından SGK’ya aktarılır.

 

 6. Yaptırımlar (m.9):

 

Ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesince belirlenen aylık brüt asgari ücret tutarında çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerince idari para cezası uygulanır.

 

Fazla ve yersiz ödemeye sebep işverenlerden, ödenen nakdi ücret desteği, ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte tahsil edilir.

İşverence yapılacak düzeltme ve güncelleme bildirimleri nedeniyle oluşan fazla ve yersiz ödemeler, işçinin takip eden ay için yapılacak nakdi ücret desteği ödemesinden mahsup edilir.

 

4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi kapsamında fesih işleminin yapılamayacağı dönemi izleyen ayın sonuna kadar mahsuba yeter veya hiç nakdi ücret desteği alamayacak kişi bakımından ortaya çıkan fazla ve yersiz ödemeler, işverenden genel hükümlere göre İŞKUR tarafından tahsil edilir.